ULUSLARARASI BİLİMSEL KONFERANS DALMATIA VE KANDIA SAVAŞI,SAVAŞIN SONU 350 YILIN ANLAYIŞI (1669-2019) SPLİT

[eyuphuseyin]

Elma Korić

The Institute for Oriental Studies in Sarajevo

SOME EVENTS IN THE DALMATIAN HINTERLAND BEFORE

THE BEGINNING OF THE CRETAN WAR

Based on the comparative reading of the less widely used archival materials of Ottoman origin kept in the Ottoman Archives in Istanbul (Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Düvel- i ecnebiyye defterleri) and the book of Venetian Ambassador (bailo) in Istanbul, kept in the State Archives in Venice (Archivio di Stato di Venezia, Bailo a Constantinopoli), as well as relevant literature, this presentation will draw attention to several significant events an processes in the Dalmatian hinterland in the decades before the beginning of the Cretan war.

The mentioned sources offer very similar data, on the basis of which it is possible to conclude which questions were of importance in Ottoman-Venetian relations in Dalmatia in the first decades of the 17th century. It has been a period characterized by historiography as the ‘age of relative peace’ that arose after the end of the the Fourth Ottoman–Venetian War, also known as the War of Cyprus, and lasted until the begin-ning of the Cretan War. On this occasion, the documents taken into account were those who provide new data on trade, especially on the Port of Split, border banditry, the participation of volunteers from the Ottoman territory in the Spanish -Venetian War, construction of large buildings near the border and so on. In spite of the abundance of data it offers, the given material nevertheless provides only a one-sided display of the system of solving only some problematic issues and excessive situations. For a more complete insight into the events in the Ottoman-Venetian neighborhood in Dalmatia in the mentioned period, as well as in the details of the everyday life of »ordinary man«, it would be necessary to consult several different types of sources of various provenances.



TRANSLATE ÇEVİRİ:

Elma Korić

Saraybosna'da Oryantal Çalışmalar Enstitüsü

DALMATİSTAN'TA HİNTERLAND'DAN ÖNCE BAZI ETKİNLİKLER

KRİZ SAVAŞI BAŞLIYOR

İstanbul’daki Osmanlı Arşivlerinde tutulan, Osmanlı kökenli az kullanılan arşiv malzemelerinin (Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Düvel-ecnebiyye defterleri) ve İstanbul’daki Venedik Büyükelçisi (bailo) Devlet Arşivlerinde tutulan karşılaştırmalı okumasına dayanarak Venedik'te (Archivio di Stato di Venezia, Bailo a Constantinopoli) ve ilgili literatürle birlikte, bu sunumda Girit savaşının başlamasından önceki yıllarda Dalmaçyalı hinterlandındaki bir süreçte önemli olaylara dikkat çekilecek.

Bahsedilen kaynaklar, 17. yüzyılın ilk on yılında, Dalmaçya'daki Osmanlı-Venedik ilişkilerinde hangi soruların önem taşıdığı sonucuna varmanın mümkün olduğu temelinde çok benzer veriler sunmaktadır. Dördüncü Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bitiminden sonra, Kıbrıs Savaşı olarak da bilinen ve Girit Savaşı'nın başlangıcına kadar süren “göreceli barış çağı” olarak nitelendirilen tarihçilik ile karakterize bir dönem olmuştur. Bu vesileyle, dikkate alınan belgeler, özellikle Bölünmüş Limanı, sınır haydutluğu, Osmanlı topraklarından gelen gönüllülerin İspanyol-Venedik Savaşı'na sınırdaki büyük binaların inşasında Osmanlı topraklarından gönüllülerin katılımı hakkında yeni veriler sağlayan belgelerdi. ve bunun gibi. Verdiği veri bolluğuna rağmen, verilen materyal yine de sadece bazı sorunlu sorunları ve aşırı durumları çözme sisteminin tek taraflı bir görüntüsünü sunar. Söz konusu dönemde Dalmaçya'daki Osmanlı-Venedik mahallesindeki olaylara ve “sıradan bir insanın” günlük yaşamının ayrıntılarına ilişkin daha ayrıntılı bilgi edinmek için, çeşitli farklı kaynak türlerine başvurmak gerekir. orijinleri.

[eyuphuseyin]

Katerina B. Korrè

Department of History, Faculty of History & Translation – Interpreting, Ionian University

THE GREEK ELEMENT IN DALMATIA AT THE TIME OF THE WAR

OF CANDIA. THE MAIN COMPONENTS OF A SCHOLARLY RESEARCH

Venice’s Dalmatian possessions formed the spearhead of the Stato da mar. Although their historical role as shields for the security of the Venetian lagoon, they have not always received the appropriate attention from the part of the Venetian poli-tics. On the contrary, some political parties in Venice – and modern historiography too – both treated the region in a fragmentary manner and on a case - by-case basis, depending on the local needs and the state’s economic potentials. The war of Candia overturned this misconception, demonstrating the unity not only of space but also of the fate of Serenissima’s last holdings in the Mediterranean.

Venice took advantage of the Greek element in Dalmatia not only in the context of its settlement policy but also as leverage for the local population’s rapprochement; for we must not forget that a significant part of the population was following the Orthodox doctrine.

Using archival evidence from the Venetian State Archives (Archivio di Stato di Venezia), the archive of the Patriarchate of Venice and the Archives of the Greek Confraternity of Venice, we will try to set out the basic directions of a synthetic research, the research questions and to outline some answers.


TRANSLATE ÇEVİRİ:

Katerina B. Korrè

Tarih Bölümü, Tarih ve Çeviri Fakültesi - Sözlü, İyonya Üniversitesi

DALMATİSTAN'DA YAŞAM SÜRESİNDE YUNAN ELEMANI

CANDIA'NIN BİR ARAŞTIRMA ARAŞTIRMASININ BİLEŞENLERİ

Venedik’in Dalmaçyalı mülkü, Stato da mar’ın öncülüğünü yaptı. Her ne kadar Venedik lagününün güvenliği için kalkanlar olarak tarihsel rolleri olsalar da, Venedik poli-tikleri bölümünden her zaman uygun bir ilgi görmediler. Aksine, Venedik’teki bazı siyasi partiler - ve modern tarih yazımı - bölgeye, yerel ihtiyaçlara ve devletin ekonomik potansiyellerine bağlı olarak, duruma göre ve durum bazında muamele etmiştir. Candia savaşı, sadece alanın değil, Serenissima’nın Akdeniz’deki son varlıklarının kaderinin birliğini ortaya koyan bu yanılgıyı altüst etti.

Venedik, Dalmaçya’daki Yunan unsurundan yalnızca yerleşim politikası bağlamında değil, aynı zamanda yerel halkın yakınlaşması için kaldıraç olarak yararlandı; çünkü nüfusun önemli bir bölümünün Ortodoks doktrinini takip ettiğini unutmamalıyız.

Venedik Devlet Arşivleri (Archivio di Stato di Venezia), Venedik Patrikhanesi ve Venedik'teki Yunan Uyuşmazlık Arşivleri arşivindeki arşiv kanıtlarını kullanarak, sentetik bir araştırmanın temel yönelimlerini, araştırma sorularını ortaya koymaya çalışacağız. ve bazı cevapları ana hatlarıyla belirtmek için.

[eyuphuseyin]

Slavko Kovačić

Archibiscopic Archives in Split

COUNT MARKO SRDANOVIĆ AND GLAGOLITIC PARISH VICARS

DON IVAN NENADIĆ AND DON MARKO KADIĆ KOTROMANJIĆ DURING THE UPRIZING OF PRIMORCI IN 1646

Stjepan Zlatović has already in his text about the uprising of Makarska littoral against Ottoman rule pointed to the fact that the authors who wrote about that are not consistent about the order of events and that it is necessary to revise the chrono­ logy. That, as far as we know, was not done up to now. All remained on Zlatović’s description.

According to him and to others who gave a glance about that events the main role in the uprising of Primorci was from the very beginning in the person of newly appointed bishop of Makarska fra Petar Kačić and Franciscan friars. For such a conclusion they had no support in documentary sources but were a result of wit for which, not without reason, they thought to be probable.

However, some first class documentary sources, unknown to them, offer a much different image of events. Special importance has to be accordingly given to the document that testifies of the direct encouragement for the revolt by Paolo Caotorte. He was, at the very beginning of the Candian War, on 13th March 1646, chosen by the supreme Venetian authorities for Provveditore estraordinario in Dalmatia and Albania. In the middle of next July, in front of two members of the nobility of Makar­ ska summoned to a secret meeting held in the port of Splitska on the island of Brač, he has declared that the doge was receiving, already from March, a series of letters in which they are declaring ready to revolt against Ottoman rule and are requesting help with that task. It is a question whether that claim had any real support or was it his diplomatic trick stated with a goal of getting them easier for starting the revolt. In any case, in the background of that meeting was Caotorta’s strategic assessment that with the possible attack of revolting troops on the Turkish garrison in the nearby fort of Duare, supported by smaller detachments, would make more easy the defense of Zadar and other Dalmatian cities from any Ottoman incursion.

It should be stressed that in the prolonged Caotorta’s presentation there is no mention of bishop Kačić or the Franciscan friars (the mentioned bishop in the time of the upraising preparation was, judging by all stated, still absent from his homeland; he was appointed bishop only in July 1646, and he returned passing throug Venice only after that meeting).

A special meaning has the reply of two nobles of Makarska to the Caotorta’s presentation – that for their part nothing is to be decided without the acceptance of count Marko Srdanović. That is fully understandable when it is known that Marko


31

was at that moment »count of whole Littoral«, as he is named by don Marko Kadić Kotromanjić in his pompously articulated introduction at the beginning of a new parish register for Kučiće and Svinišće.

The words spoken by the glagolitic parish vicar of Rogoznica don Ivan Nenadić in front of Caotorta at the second secret meeting held subsequently near the seaside near Omiš are surprising. He has bravely and openly expressed fear that the Venetians shall, when a superior Ottoman force strikes from Bosnia, leave the insurgents ot the mercy of Ottomans and defend only that what was Venetian before the war.

Caotorta has decisively discarded such possibility. However, it was exactly what wise glagolitic priest predicted that happened. The Turkish retribution had catastrophic consequences for Makarska and the whole Littoral. All of the villages in the area got devastated. Franjo Difnik, contemporary to the events, writes that the Turkish avengers had destroyed everything with »sword and flame«. The village of Rogoznica is specially mentioned, and he adds: »In that events the brother of count Marko Sardanović lost his life, a man respected as the headman who did not join the others who submitted to the Venetians. Visiting the sandjak bey of Herzegovina, he was sent with accredited letters back to Makarska to secretly negotiate with local inhabitants who wanted to return to sultan’s subjection, promising them abolition and the return of possessions. When provveditore Cocco discovered what was Sardanović negotiating about, he has placed him to chains on a galley and sent him to Foscolo«. According to the documents found by Madunić in the Venetian archives, count Marco was also thrown to the Venetian dungeon. His release was latter demanded by the representatives of the nobility of Makarska, most probably in wain.

It is worth mentioning that the aforementioned parish vicar of Kučiće don Marko Kadić Kotromanjić has received from Rome, on request from the contemporary archbishop of Split Leonardo Bondumier, the authority to hold mass for Christian soldiers outside of church during the war. He was also one of those signing the docu-ment of the conditions of the subjection of Primorci to dodges authority, the only one from the clergy.





TRANSLATE ÇEVİRİ:

Slavko Kovačić

Bölünmüş Archibiscopic Archives

SAYISI MARKO SRDANOVIĆ VE GLAGOLITIK BITKI VICARS

1646'da PRIMORCI'IN YÜKSELTİLMESİNDE YAPILAN DONAN NANADİ VE DON MARKO KADI KOTROMANJI

Stjepan Zlatović, Makarska littoral'in Osmanlı yönetimine karşı ayaklanması hakkında yazdığı metinde zaten yazmış olan yazarların olayların sırası konusunda tutarlı olmadığı ve krono mantığının gözden geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Bu, bildiğimiz kadarıyla bugüne kadar yapılmadı. Hepsi Zlatović’in açıklaması üzerinde kaldı.

Ona ve bu olaylara bir göz atmış olan diğerlerine göre, Primorci'nin ayaklanmasındaki ana rol, en baştan beri, yeni atanmış olan Makarska fra Petar Kačić ve Fransisken friars piskoposundaydı. Böyle bir sonuç için, belgesel kaynaklarında destek almadılar, ancak sebepsiz değil, muhtemel olduğunu düşündükleri zekâ sonucu aldılar.

Bununla birlikte, onlar tarafından bilinmeyen bazı birinci sınıf belgesel kaynakları, olaylara göre çok farklı bir görüntü sunar. Paolo Caotorte'un isyanına doğrudan teşvik edildiğini kanıtlayan belgeye de özel önem verilmelidir. Kanarya Savaşı'nın başlangıcında, 13 Mart 1646'da, Venedikli yetkili makamlar tarafından Dalmaçya ve Arnavutluk'ta Provveditore estraordinario için seçilmişti. Gelecek temmuz ayının ortasında, Makar ska soylularının iki üyesinin önünde, Brač adasında Splitska limanında düzenlenen gizli bir toplantıya çağrıldı, doların zaten Mart'tan bu yana bir dizi aldığını açıkladı. Osmanlı yönetimine karşı ayaklanmaya hazır olduklarını ve bu görev için yardım talep ettikleri mektuplardan. Bu iddianın gerçek bir desteği olup olmadığı veya isyanı başlatmaları için onları daha kolay hale getirme hedefiyle ifade ettiği diplomatik hilesi mi olduğu bir soru. Her halükarda, bu toplantının arka planında Caotorta'nın stratejik değerlendirmesi yapıldı; yakındaki Duare Kalesi'ndeki Türk garnizonundaki isyancı askerlerin muhtemel isyancı saldırısı ile, daha küçük mühimmatlarla desteklenen Zadar ve diğer Dalmaçya şehirlerinin savunmasını daha kolay hale getireceği Herhangi bir Osmanlı saldırısından.

Uzun süren Caotorta'nın sunumunda, Piskopos Kačić veya Fransisken friaryasından söz edilmediği vurgulanmalıdır (yükseltme hazırlığı sırasında belirtilen piskopos, herkesin belirttiği gibi, hâlâ anavatanından yoksun; sadece piskopos olarak atandı). Temmuz 1646’da, ancak o toplantıdan sonra Venedik’ten geçerek döndü.

Özel bir anlam, Makarska’nın iki asilinin Caotorta’nın sunumuna cevabını verdi;
sayın kabulü Marko Srdanović. Marko'nun bilindiği zaman bu tamamen anlaşılabilir bir durumdur.
 

31
 
O zamanlar »tüm Littoral sayısıydı, Don Marko Kadić Kotromanjić'in Kučiće ve Svinišće için yeni bir cemaat sicilinin başında görkemli bir şekilde dile getirdiği girişinde adıydı.

Rogoznica glagolitik cemaati vekili tarafından konuşulan sözler, daha sonra Omiš yakınlarında deniz kenarında yapılan ikinci gizli toplantıda Ivan Nenadić 'in Caotorta önünde konuşmasını şaşırtıyor. Venediklilerin Bosna'dan üstün bir Osmanlı kuvveti yaptığında, isyancıları Osmanlıların merhametine bırakacakları ve yalnızca savaştan önce Venedikli olduğunu savunacakları cesurca ve açıkça ifade etti.

Caotorta bu olasılığı kesinlikle reddetti. Ancak, tam olarak bilge glagolitik rahip bunun olduğunu tahmin etti. Türk intikamı Makarska ve tüm Littoral için feci sonuçlara yol açtı. Bölgedeki bütün köyler harap oldu. Olaylara çağdaş olan Franjo Difnik, Türk afetlerinin her şeyi “kılıç ve alev« ile yok ettiğini yazıyor. Rogoznica köyüne özel olarak değiniliyor ve ekliyor: “Bu olaylarda sayımın kardeşi Marko Sardanović'in erkek kardeşi hayatını kaybetti, Venediklilere sunulan diğerlerine katılmamış olan muhtar olarak saygı duyulan bir adam. Herzegovina'nın kum kuşu beyini ziyaret ederek, padişahın tabiiyetine geri dönmek isteyen, onların kaldırılması ve mülklerinin iadesi konusunda söz vermek isteyen yerel sakinlerle gizlice pazarlık etmek üzere Makarska'ya geri akredite mektuplarla gönderildi. Provveditore Cocco, Sardanović'in ne hakkında müzakere ettiğini keşfettiğinde, onu bir mutfaktaki zincirlere yerleştirdi ve Foscolo'ya «yolladı. Madunić'in Venedik arşivlerinde bulunan belgelere göre, Marco Venedik zindanına da atıldı. Serbest bırakılması, Makarska’nın asilliği temsilcileri tarafından talep edildi, muhtemelen de galibi.

Kučiće don Marko Kadić Kotromanjić’in yukarıda belirtilen kilise mağarasının, savaş sırasında Hıristiyan askerler için kitle tutma yetkisi olan Split Leonardo Bondumier’in çağdaş başpiskoposunun talebi üzerine Roma’dan alındığını belirtmekte fayda var. Ayrıca, Primorci'nin din adamlarından mahrum kalmasına ilişkin koşulların belgelendirilmesinin koşullarını belgeleyenlerden biriydi.

[eyuphuseyin]

Vjeran Kursar

Department of History & Department of Turkish, Hungarian and Judaic studies, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Zagreb

WAR-TIME DALMATIA IN THE TRAVELOGUE OF EVLIYA ÇELEBI (SEYAHATNAME)

The renowned Ottoman traveler Evliya Çelebi visited the region of Dalmatia on several occasions during the War of Candia. Evliya personally participated in fights around the Venetian coastal towns of Šibenik and Zadar, and offers the first -hand experience of the harshness of the war. On the other hand, on an occasion he also acted as an envoy trying to negotiate with Venetian officials in Split. Thus, in addition to dramatic war stories, Evliya, by crossing to the other side, provides a different type of account of a Venetian town, its citizens, their customs, art and architecture, ranging from misunderstanding to astonishment and fascination. Evliya has also left a very valuable and insightful description of the Ottoman-held Dalmatian hinterland, its towns and settlements. He especially praises Drniš, once a rich town with many mosques and other institutions of Islamic civilization, which was at a time of his visit reduced to a pitiful state following the Venetian attack and destruction of the town. Evliya is especially impressed with Muslim Croatian population, and frontier warriors in particular, whom he praises as exceptionally brave, if somewhat barbaric. On the other hand, however, he admires Dalmatian Muslims’ piety and understanding of Islamic faith and civilization, despite living in harsh conditions of the western border of the Ottoman Empire.





TRANSLATE ÇEVİRİ:

Vjeran Kursar

Zagreb Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü, Macarca ve Musevi Çalışmaları Bölümü

EVLIYA ÇELEBİ'NİN (SEYAHATNAME) YOLCULUKLARINDA SAVAŞ SAATİ DALMATİSİ

Ünlü Osmanlı gezgin Evliya Çelebi, Candia Savaşı sırasında birçok kez Dalmaçya bölgesini ziyaret etti. Evliya, Venedik kıyı kentleri Šibenik ve Zadar çevresindeki kavgalara şahsen katıldı ve savaşın sertliğini ilk elden deneyimledi. Öte yandan bir zamanlar Split'teki Venedik yetkilileriyle pazarlık etmeye çalışan bir elçi olarak da görev yaptı. Böylece, dramatik savaş hikayelerine ek olarak, Evliya, diğer tarafa geçerek, bir Venedik kasabasını, vatandaşlarını, geleneklerini, sanatını ve mimarisini yanlış anlamadan şaşkınlığa ve hayranlıka kadar değişen farklı türde bir hesap sunar. Evliya ayrıca, Osmanlı Dalmaçyalı hinterlandının, kasabalarının ve yerleşimlerinin çok değerli ve anlayışlı bir tanımını bıraktı. Özellikle, bir zamanlar birçok cami ve diğer İslam medeniyetleri kurumlarının bulunduğu zengin bir kasaba olan Drniš'i, ziyareti sırasında Venedik saldırısını ve kasabanın yıkılmasını takiben acınacak bir duruma indirgeyen övgüler aldı. Evliya özellikle Müslüman Hırvat nüfusu ve özellikle de barbar olsa da son derece cesur olarak övdüğü özel savaşçılardan etkilendi. Öte yandan, Osmanlı İmparatorluğunun batı sınırının sert koşullarında yaşamalarına rağmen Dalmaçyalı Müslümanların dindarlığı ve İslam inancı ve medeniyeti anlayışına hayrandır.

[eyuphuseyin]

Domagoj Madunić

Independent researcher, Zagreb

THE INTEGRATION OF THE MORLACCHI INTO THE VENETIAN DEFENSIVE SYSTEM IN DALMATIA DURING THE WAR OF CRETE (1645-1669)

The paper address the problem common to many early modern governments in Europe, namely, the question of how to establish control over semi-autonomous populations settled in their frontier zones. The particular case I have chosen for investigation of this topic concerns the Republic of Venice in the time of War for Crete (1645-1669), and its frontier with the Ottoman Empire in Dalmatia. Encour-aged by the successes of the Venetian arms in Dalmatia in the first years of war (1647-1648), large numbers of Ottoman subjects of Christian faith settled along the Dalmatian- Bosnian border, so called Vlachs , known in the Venetian sources as the Morlacchi, decided to leave their homes and to throw in their lot with the Republic. According to the report of the governorgeneral Lorenzo Dolfin – head of the Vene-tian provincial administration in Dalmatia – from 1655, between 28–30 thousand Morlacchi deflected to the Venetian side in the first years of the war. This migration of the Morlacchi into the territory under the control of the Venetian Republic, was one of the most striking events of this war.

The acquisition of thousands of these new subjects, presented the Venetian government with several practical problems: first, how to provide food for countless Morlacchi families, second, how to organize the Morlacchi and achieve maximum utilization of their military potential, and finally how to secure their loyalty. Inte-gration of tens of thousands of Morlacchi immigrants and their transformation from the Ottoman raya into obedient subjects of the Venetian Republic would represent a serious problem for the Venetian government even in the peacetime. In the war time the task was nearly impossible. Under Venetian rule, the Morlacchi enjoyed a large measure of autonomy. They were governed and led into action by their own leaders, elected by the Morlacchi and confirmed by the Venetian administration, who styled themselves with a mixture of Ottoman-Venetian titles (serdar, harambaša, capitano, knez, governatore ). As this paper argues, the final outcome, that is an integration of the Morlacchi in the Venetian defensive system in Dalmatia as units of territorial ir-regular militia, with their separate command structure, was a not intended product of a single long term policy defined by the central organs of the Venetian government.

Instead, it rather represents an outcome of combination of skillful improvisations on the part of various governor-generals in Dalmatia: their responses to the challenges of the daily needs and particular situations, material constraints within which they had to operate and general instructions formulated by the central organs of the state.

TRANSLATE ÇEVİRİ:

Domagoj Madunić

Bağımsız araştırmacı, Zagreb

DALMATİSTAN'DAKİ KREDİ SAVAŞI SIRASINDA, VALETİ SAVUNMA SİSTEMİNE MORLACCHI'IN ENTEGRASYONU (1645-1669)

Rapor, Avrupa'daki birçok erken modern hükümet için ortak bir soruna, yani kendi sınır bölgelerine yerleşmiş yarı özerk nüfuslar üzerinde nasıl kontrol sağlanacağı sorusuna değinmektedir. Bu konuyu araştırmak için seçtiğim özel durum, Girit Savaşı sırasındaki Venedik Cumhuriyeti (1645-1669) ve Dalmaçya'daki Osmanlı İmparatorluğu ile olan sınırı. Venedik silahlarının Dalmaçya'daki savaşın ilk yıllarındaki (1647-1648) başarılarından dolayı cesaretlendirilmiş, çok sayıda Hristiyan inancının çok sayıda Osmanlı öznesi, Venedik kaynaklarında bilinen Vlachs olarak adlandırılan Dalmaçyalı-Bosna sınırına yerleşmiştir. Morlacchi, cumhuriyetle birlikte evlerini terk etmeye ve taşınıp atmaya karar verdi. Vali rapora göre Lorenzo Dolfin - Dalmaçya'daki Veneto eyalet idaresinin başkanı - 1655'ten, 28-30 bin arasında Morlacchi savaşın ilk yıllarında Venedik tarafına saptı. Morlacchi'nin Venedik Cumhuriyeti'nin kontrolü altındaki bölgelere bu göçü, bu savaşın en çarpıcı olaylarından biriydi.

Bu yeni konuların binlerce tanesinin kazanılması, Venedik hükümetine birkaç pratik problem sundu: birincisi, sayısız Morlacchi ailesine nasıl yiyecek sağlanacağı, ikincisi, Morlacchi'nin nasıl organize edileceği ve askeri potansiyellerinden en iyi şekilde yararlanılacağı ve en sonunda nasıl güvence altına alınabileceği sadakatleri. On binlerce Morlacchi göçmeninin birleşmesi ve bunların Osmanlı rayalarından Venedik Cumhuriyeti'nin itaatkâr konularına dönüşmesi, barış döneminde bile Venedik hükümeti için ciddi bir sorun teşkil edecektir. Savaş zamanında görev neredeyse imkansızdı. Venedik yönetiminde, Morlacchi büyük bir özerkliğe sahipti. Morlacchi tarafından seçilen ve kendilerini Osmanlı-Venedik unvanlarının (serdar, harambaša, capitano, knez, governatore) karışımıyla şekillendiren Venedik yönetimi tarafından onaylanan kendi liderleri tarafından yönetilip eyleme geçildi. Bu yazının belirttiği gibi, sonuçta, Dalmaçya'daki Morlacchi'nin Venedik savunma sistemine, bölgesel düzenli milis birimleri olarak entegrasyonu, ayrı bir komuta yapısı ile tanımlanmış tek bir uzun vadeli politikanın ürünü değildi. Venedik hükümetinin merkezi organları tarafından.

Bunun yerine, Dalmaçya'daki çeşitli vali generallerin bir kısmındaki ustaca doğaçlamaların bir birleşimini temsil ediyor: onların günlük ihtiyaçların ve özel durumların zorluklarına cevapları, içinde çalışmak zorunda oldukları maddi kısıtlar ve devletin merkezi organları.

[eyuphuseyin]

Filip Novosel

Croatian Institute of History, Zagreb

ECHOES OF CENTRAL EUROPEAN BATTLEFIELDS ON THE EARSTERN ADRIATIC COAST: THE THIRTY YEARS’ WAR VETERANS SERVING AS CAPI DA GUERRA UNDER THE BANNER OF ST. MARK IN DALMATIA DURING THE WAR OF CRETE

Europe of the first half of the 17th century was to a large extent marked by one of the biggest conflicts in early modern period – the Thirty Years’ War. Yet, although still a respectable European force at that time, the Republic of Venice managed to avoid any notable military engagement outside the Apennine peninsula. Accordingly, Venetian provinces Stato da mar, including Dalmatia, stayed completely unaffected by this clash of all European leading forces. However, despite the lack of its military interference in Central European affairs, Venice was not exempted from military activities in general. On the contrary, one of the major features of early modern his-tory of the Republic of Venice was constant atrocity with the Ottoman Empire, which once more escalated in 1645 when the long lasting War of Crete began. Although European forces were extremely exhausted by the Thirty Years’ War, military profes-sionals were forced to search another source of employment, and the War of Crete, whose beginnings overlap with the end of the Thirty Years’ War, presented a perfect opportunity for new enterprises. Therefore, many Thirty Years’ War veterans offered their service to the Serenissima bringing their experience from Central European battlefields to the Mediterranean space. In that respect, as being one of the theatres of military operations, the Venetian province of Dalmatia and Albania indirectly got introduced with some notions of the aforementioned European conflict.

This lecture will focus on some questions concerning the complex phenomenon of early modern military activities through the case study of the presence of foreign military commanders in the Venetian service during the War of Crete situated in Dalmatia. The research itself is based on the analysis of the archival material from the collection Capi da Guerra held in the Archivio di Stato di Venezia , supported by other archival sources as well. The fact that more than half of the Capi da guerra engaged in the War of Crete were actually veterans from the Thirty Years’ War already shows the significance of their impact in Venetian army. Moreover, according to the sources, many of them at least shortly stayed in Dalmatia. Taken that into account, due to military professionals’ necessity of constant search for work, »echoes« from other European battlefields brought by them all the way to Dalmatian space will primarily serve to show some aspects of dynamism of the early modern military activity. The phenomenon of internationality of European armies of the time, the practice most strongly embraced by the Republic of Venice, certainly brought the intensive exchange of various experiences affecting the Eastern Adriatic coast too.Altogether, besides the aim to elucidate some aspects of the nature of military world within the early modern European society, the main goal of this case study would be to give some ideas and guidelines for further research of early modern Dalmatian military history.

TRANSLATE ÇEVİRİ:

Filip Novosel

Hırvatistan Tarih Enstitüsü, Zagreb

MERKEZİ AVRUPA'NIN ECHOES KÜPE ADRIATİK KIYASINDAKİ SAVAŞLAR: STAN BANNER'İN ALTINDA CAPI DA GUERRA HİZMETİ SAHİP SAVAŞLARI. CRETE SAVAŞI'NDA DALMATİSTAN'DA MARK

17. yüzyılın ilk yarısının Avrupa’sı, büyük ölçüde erken dönem modern dönemdeki en büyük çatışmalardan biri olan Otuz Yıl Savaşları’ydı. Ancak, o zamanlar hala saygın bir Avrupa kuvveti olmasına rağmen, Venedik Cumhuriyeti, Apennine yarımadasının dışında kayda değer bir askeri ilişkiden kaçınmayı başardı. Buna göre, Venedikli iller Dalmaçya da dahil olmak üzere Stato da mar, tüm Avrupa lider kuvvetlerinin bu çatışmasından tamamen etkilenmedi. Ancak, Orta Avrupa ile olan ilişkilerinde askeri müdahalenin olmamasına rağmen, Venedik genel olarak askeri faaliyetlerden muaf tutulmadı. Aksine, Venedik Cumhuriyeti'nin erken dönem modern tarihinin en önemli özelliklerinden biri, uzun süredir devam eden Girit Savaşı başladığında 1645'te bir kez daha tırmanan Osmanlı İmparatorluğu ile sürekli vahşiydi. Her ne kadar Avrupa kuvvetleri Otuz Yıl Savaşları'ndan aşırı derecede tükenmiş olsa da, askeri profesörler başka bir istihdam kaynağı aramak zorunda kaldılar ve başlangıçları Otuz Yıl Savaşının sona ermesiyle çakışan Girit Savaşı, Yeni girişimler Bu nedenle, birçok Otuz Yıl Savaş gazileri, Serenissima'ya hizmetlerini Orta Avrupa savaş alanlarından Akdeniz uzayına getirerek hizmetlerini sundu. Bu bağlamda, askeri operasyonların tiyatrolarından biri olarak, Venedik eyaleti Dalmaçya ve Arnavutluk, söz konusu Avrupa ihtilafının bazı kavramları ile dolaylı olarak tanıtıldı.

Bu ders, Dalmaçya'da bulunan Girit Savaşı sırasında Venedik hizmetindeki yabancı askeri komutanların mevcudiyeti durum çalışmasıyla erken modern askeri faaliyetlerin karmaşık fenomeni ile ilgili bazı sorulara odaklanacak. Araştırmanın kendisi, arşiv malzemesinin, diğer arşiv kaynakları tarafından desteklenen, Archivio di Stato di Venezia'da düzenlenen Capi da Guerra koleksiyonundan analizine dayanmaktadır. Capi da gerilla'nın yarısından fazlasının Girit Savaşı'na katılmış olması, aslında Otuz Yıl Savaşları'nın gazileriydi. Zaten Venedik ordusu üzerindeki etkisinin önemini gösteriyor. Dahası, kaynaklara göre, birçoğu en azından kısa bir süre Dalmaçya'da kaldı. Askeri profesyonellerin sürekli iş arama zorunluluğu nedeniyle, dikkate alındığında, Dalmaçya uzayına kadar getirdikleri diğer Avrupa savaş alanlarından gelen “yankıları” öncelikle modern askeri harekatın dinamizminin bazı yönlerini göstermeye hizmet edecektir. Zamanında Avrupa ordularının uluslararası olması olgusu, Venedik Cumhuriyeti tarafından en güçlü şekilde benimsenen uygulama, Doğu Adriyatik kıyısını da etkileyen çeşitli deneyimlerin yoğun değişimini kesinlikle getirdi.Tamamen, modern Avrupa toplumunda askeri dünyanın doğasının bazı yönlerini açıklamak amacının yanı sıra, bu vaka çalışmasının temel amacı, erken modern Dalmaçya askeri tarihinin daha fazla araştırılması için bazı fikirler ve kılavuzlar vermek olacaktır.

[eyuphuseyin]

Željana Parčina Rešić

Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Split

LOCAL DALMATIAN POPULATION AND THEIR ROLE IN DEFENSIVE

POLICY OF SERENISSIMA DURING WAR OF CANDIA

Dalmatian cities welcomed War of Candia with weak and outdated fortifications that once might have endured ballistae, catapult attacks and battering rams but, at the beginning of the 16th century, were already too weak to withstand even a stronger wind gust. Only bastions filled with land could neutralize new siege equipment, and only one city in the entire Dalmatia had them – Zadar. In addition, the lacking artillery and the overall weakness of the Venetian military forces were evident from the Grimani report to the Senate. Main defence force was made up of about 1400 mercenaries and little over 8,000 able-bodied locals. However, fighting abilities and skills of the latter were almost non-existent. Poor fortifications and inefficient defence were not the only problem for Dalmatian citizens - there was also the inability of the province to feed itself. Even in the periods of peace, it was not possible to cover the needs of the local population. Food produce, mainly grain, were imported mostly from Ottoman areas. Beginning of the war and the breakdown of the trade with the hinterland meant that Dalmatia depends exclusively on supplies from Venice and from Italian markets in Marche, Puglia and Romagna. Border skirmishes and constant invasions, hostilities and looting of city districts, as well as the Venetian war tactics of »scorched earth« have led to the complete neglect of agricultural areas and great shortages and famine. Despite the constant requests for help, from both the city’s population and the governor-generals themselves, the visibly exhausted Republic mainly directed its efforts and resources to the Crete battlefields. Reinforcements and supplies arrived rarely, and the patience and motivation of the mercenaries was running out. Desertion, but also rebellion and unrest became a norm that local popula-tion often calmed with their own money. Having no other choice or help, cities were fortified and defended by their own means and labour.

The »phenomenon« of the Dalmatian population, their persistence and bravery, have not gone unnoticed in the reports of the governor-generals as well as in the works of contemporaries. Centuries of opposition to the enemy and inadequate help did not discourage, but rather made them stronger and more decisive. It is precisely their tenacity and desire for liberation from the Turkish yoke that, despite the ultimate outcome of Cretan war, led to the expansion of Venetian territory and its victory in Dalmatia.

TRANSLATE ÇEVİRİ:

Janaeljana Parčina Rešić

Beşeri ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Split Üniversitesi

YEREL DALMATİSTAN NÜFUSU VE SAVUNMADA ROLÜ

CANDIA'NIN SAVAŞI SIRASINDA SERENISSIMA POLİTİKASI

Dalmaçya şehirleri, Candia Savaşı'nı, bir zamanlar balistiklere, mancınık saldırılarına ve vuruş koçlarına dayanabilecek zayıf ve eski tahkimatlarla karşıladı, ancak 16. yüzyılın başlarında, daha güçlü bir rüzgâr şiddetine bile dayanamayacak kadar zayıftı. Sadece toprakla dolu burçlar yeni kuşatma ekipmanını etkisiz hale getirebiliyordu ve Dalmaçya'daki tek şehir de onlardan biriydi - Zadar. Ek olarak, toplanmayan toplar ve Venedik askeri kuvvetlerinin genel zayıflığı Grimani'nin raporundan Senato'ya açıktı. Ana savunma gücü yaklaşık 1400 paralı askerden ve 8.000'den fazla yetenekli bölgeden oluşuyordu. Ancak, ikincisinin dövüş yetenekleri ve becerileri neredeyse yoktu. Zayıf tahkimatlar ve yetersiz savunma, Dalmaçyalı vatandaşlar için tek sorun değildi - aynı zamanda eyaletin kendisini besleyememesi de vardı. Barış dönemlerinde bile, yerel halkın ihtiyaçlarını karşılamak mümkün değildi. Tahıl olmak üzere gıda ürünleri çoğunlukla Osmanlı bölgelerinden ithal edildi. Savaşın başlaması ve ticaretin hinterland ile parçalanması, Dalmaçya'nın yalnızca Venedik ve Marche, Puglia ve Romagna'daki İtalyan pazarlarından tedariklere bağlı olduğu anlamına geliyordu. Sınır çatışmaları ve sürekli istilalar, düşmanlık ve şehir bölgelerinin yağmalanmasının yanı sıra, "kavrulmuş dünya" nın Venedik savaş taktikleri, tarım alanlarının ve büyük kıtlıkların ve kıtlığın tamamen ihmal edilmesine neden olmuştur. Kesin yardım taleplerine rağmen, hem şehir halkından hem de genel valilerden, görünüşte tükenmiş Cumhuriyet, esasen çabalarını ve kaynaklarını Girit savaş alanlarına yönlendirdi. Güçlendirmeler ve sarf malzemeleri nadiren geldi ve paralı askerlerin sabrı ve motivasyonu tükeniyordu. Çölleşme, aynı zamanda isyan ve huzursuzluk, yerel nüfusun sıklıkla kendi paralarıyla sakinleştiği bir norm haline geldi. Başka seçeneği veya yardımı olmayan şehirler, kendi araçları ve emekleriyle güçlendi ve savunuldu.

Dalmaçyalı nüfusun "fenomeni", kalıcılığı ve cesaretleri, vali generallerin raporlarında ve çağdaşların çalışmalarında farkedilmedi. Düşmana karşı muhalefet ve yetersiz yardım yüzlerce yıldır cesaret kırmadı, aksine onları daha güçlü ve belirleyici hale getirdi. Tam olarak Girit savaşının sonuçlarına rağmen, Venedik topraklarının genişlemesine ve Dalmaçya'daki zaferine neden olan Türk boyunduruğundan kurtulma istekleri ve isteklilikleri.

[eyuphuseyin]

Josip Pavić

Public Institution in culture Fortress of Culture Šibenik

SUMMER OF ’46

THE MAKING OF NEW DEFENSIVE SYSTEM OF ŠIBENIK

AND ITS CONSEQUENCES

During the winter of 1645/46, it became clear to the people of Šibenik that this new conflict between Venice and the High Porte will not be a short one. The excel-lent strategic position of their town within Venetian Dalmatia was marred with its poor defensive facilities, especially towards hinterland, from where the attack would almost certainly come. Countless repairs and additions were made on the medieval castle and city walls throughout the 16th and 17th century, but they still remained very medieval. As the source says, everyone looked with fear on the neighbouring hilltop of St. John, which – despite multiple requests – still remained unfortified in July 1646, while the strong Ottoman army was marauding through Dalmatia, with Šibenik as its declared goal for the warring season.

And yet, on October 7th, when the attack finally came, Šibenik was ready. And it was not just about fortifying one location. The defensive area was now three times larger, spearheaded by the new St. John’s Fortress, covered with redoubts, trenches and defensive lines. This remarkable feat was achieved through the determination of the citizens, the adaptability of Venetian officials and, of course – blind luck. The tired Ottoman army was fairly easily repulsed that year, but the makeshift solutions of 1646 will outlive their creators and last, in one form or another, for hundreds of years.



TRANSLATE ÇEVİRİ:

Josip Pavić

Kültür Kurumunda Kamu Kurumu Kültür Kalesi Šibenik

46’nın YAZI

SİBENİK YENİ SAVUNMA SİSTEMİNİN YAPILMASI

VE SONUÇLARI

1645/46 kışında, Şibenik halkına Venedik ile Yüksek Liman arasındaki bu yeni çatışmanın kısa kalmayacağı açıkça belli oldu. Kasabalarının Venedik Dalmaçya'sındaki üstün stratejik konumu, saldırıların neredeyse kesin olarak geleceği yer olan özellikle hinterland yönünde, savunma tesisleriyle doluydu. 16. ve 17. yüzyıl boyunca ortaçağ kalesi ve surlarda sayısız onarım ve ilaveler yapılmış, ancak yine de çok ortaçağ kalmıştır. Kaynağın söylediği gibi herkes, komşusu St. John'un tepesinde korku duyuyordu - ki bu, çoklu taleplere rağmen - Temmuz 1646'da hala talihsiz kaldı, güçlü Osmanlı ordusu Dalmaçya'yı ezip geçiyordu. mevsim.

Ve yine de, 7 Ekim'de, saldırı nihayet gerçekleştiğinde, Šibenik hazırdı. Ve sadece bir yeri güçlendirmek değildi. Savunma bölgesi şimdi üç kat daha büyüktü, redoubts, siperler ve savunma hatları ile kaplı olan yeni St. John Kalesi'nin öncülüğünü yapmıştı. Bu kayda değer başarı, vatandaşların belirlenmesi, Venedikli yetkililerin uyarlanabilirliği ve elbette ki kör şansla sağlandı. Yorgun Osmanlı ordusu o yıl oldukça kolay bir şekilde püskürtüldü, ancak 1646'nın geçici çözümleri, yaratıcılarını geride bırakacak ve son olarak, bir biçimde veya başka bir şekilde, yüzlerce yıl sürecek.

[eyuphuseyin]

Marco Romio

University of Trieste

MAKING PEACE DURING WARTIME. CROSS-BORDER MEDIATION

AT BOKA KOTORSKA FRONTIER

During the Candian war, the Boka Kotorska front was a secondary theater of operations compared to Cretan and Dalmatian ones: the limited resources invested by Venetians in Albania led rapidly to a stalemate, often interrupted by Turkish as-sault (as in Perast during 1654). This low intensity conflict contributed to exacerbate local feuds between border communities that were already present before the war: paradoxically, those »non institutional conflicts« were viewed as a true problem for the two fighting powers. Kotor was the postal terminal between Venice and Istanbul, and a possible closing of this »information corridor« was a threat for the stability of the region. My paper will offer a new perspective on the Ottoman- Venetian border in Montenegro, bypassing the traditional view of a »clash of civilization« for a different approach to the categories of conflicts as a negative solidarity between communities. Afterward, I will focus on mediators, like the members of Bolizza family, that held wide relational networks in Ottoman territory: I will try to demonstrate that the na-ture of this »agents«, more than trans -imperial, had a strongest »cross-community« characterisation.

TRANSLATE ÇEVİRİ:

Marco Romio

Trieste Üniversitesi

WARTIME Sırasında BARIŞ YAPMAK. ÇAPRAZ BORDER MEDİASYONU

BOKA KOTORSKA'NIN ÖNCESİ

Kanarya savaşı sırasında, Boka Kotorska cephesi Girit ve Dalmaçyalılarla karşılaştırıldığında ikincil bir operasyon tiyatrosuydu: Arnavutluk'ta Venedikliler tarafından yatırım yapılan sınırlı kaynaklar hızla hızla bir çıkmazın yaşanmasına neden oldu. . Bu düşük yoğunluklu çatışma, savaştan önce mevcut olan sınır toplulukları arasındaki yerel davaları daha da arttırdı: paradoksal olarak, bu “kurumsal olmayan çatışmalar” iki savaşçı güç için gerçek bir sorun olarak görülüyordu. Kotor, Venedik ve İstanbul arasındaki posta terminali idi ve bu “bilgi koridorunun” olası bir şekilde kapanması bölgenin istikrarı için bir tehdit oluşturuyordu. Makalem, Karadağ’daki Osmanlı-Venedik sınırına yeni bir bakış açısı sunacak ve çatışmalar kategorisine toplumlar arasında negatif bir dayanışma olarak farklı bir yaklaşım için geleneksel bir “medeniyet çatışması” görüşünü geçerek geçecektir. Daha sonra, Osmanlı topraklarında geniş ilişkisel ağlara sahip olan Bolizza ailesinin üyeleri gibi, arabuluculara odaklanacağım: trans-imparatorluktan ziyade, bu "ajanların" doğasının daha güçlü olduğunu »göstermeye çalışacağım. topluluklar arası «karakterizasyon.

[eyuphuseyin]

Marko Rimac

Department of History, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Split

BORDER DEMARCATION AND LAND CONSIGNATION:

ASSERTING POWER THROUGH MAP DRAWING AT THE END OF WAR OF CANDIA

Border demarcation and the problem of managing land property on the border was important for Venetian- Ottoman relations in pre-modern period. It came to be a problem not only in peace negotiations but also during long periods of peace due to usurpations and tense relations on the border. Border line was hard to control and maintain, especially as border demarcations tended to be forgotten due to devastated frontier. Geographical sketches of the border are known from 16th century onwards. Such sketches had no legal effect and border was described and defined narratively. Border descriptions had to include local landmarks to be effective but such practice depended on the interpretation. Cartography and land surveying blossomed in early modern Europe so that the value of the map as an evidence was growing stronger and stronger. In order to maintain future peace and to assert power on new posses-sion in Dalmatia Venetian senate ordered to the governor (Proveditore generale) of Dalmatia and Albania Zorzi Morosini to make the cadastral survey of new possession around Klis and the old possession around Nin. The result of that work were two elaborate cadastral maps and land registry books. They had a dual effect, fiscal and administrative on one hand (internal question), and diplomatic and evidential on the other (international question). Both areas of Klis and Nin had been devastated by war and while land around Nin had to returned to the previous owners the area around Klis was a totally new paradigm for Venetian rule on eastern Adriatic coast. The land in the area gained by border negotiations was proclaimed state ownership and was to be given to Venetian subjects as a hereditary possession (in male line only). It was the beginning of a totally new system of administration influenced partly by Ottoman miri and serhad system. The Author analyses the question of administrating New possession around Klis and reconstructs the border lines around it in the pre­ sent street network of Split, Solin and Klis. Further emphasis is given to the history of coexistence of governments and local populations on Venetian-Ottoman border around Split and Klis prior to Candian war.


TRANSLATE ÇEVİRİ:

Marko Rimac

Split Üniversitesi, Beşeri ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Tarih Bölümü

SINIR NOKTASI VE ARSA TASARIMI:

CANDIA SAVAŞI SONUNDAKİ HARİTADA ÇİZİMDE GÜÇ VERME

Sınır ayrımı ve sınırdaki toprak mülkiyetini yönetme sorunu, modern-öncesi dönemde Venedik-Osmanlı ilişkileri için önemliydi. Sadece barış müzakerelerinde değil, sınır ötesi işlenmeler ve gergin ilişkiler nedeniyle uzun süreli barışlarda da sorun oldu. Sınır çizgisinin kontrol edilmesi ve sürdürülmesi zordu, özellikle de sınırdaki sınırlar yıkılan sınır nedeniyle unutulma eğilimindeydi. Sınırın coğrafi çizimleri 16. yüzyıldan itibaren bilinmektedir. Bu eskizlerin yasal bir etkisi olmadı ve sınır anlatı ile tanımlandı. Sınır açıklamaları, etkili olması için yerel işaretler içermeli, ancak böyle bir uygulamaya yorumlamaya bağlıydı. Haritacılık ve arazi etütleri, modern Avrupa’nın ilk dönemlerinde çiçek açtı, böylece haritanın kanıt olarak değeri gittikçe güçlendi ve güçlendi. Gelecekteki barışı korumak ve Dalmaçya'da yeni mülkler üzerinde güç sağlamak için Venedik senatosu Dalmaçya ve Arnavutluk Zorzi Morosini'nin valisine (Proveditore generale) Klis ve Nin çevresindeki eski mülkiyeti kadastro anketi yapma emri verdi. Bu çalışmanın sonucu iki ayrıntılı kadastro haritası ve tapu defteri idi. Bir yandan çift taraflı, mali ve idari (içsel soru), diğer yandan diplomatik ve delil yönden etkiliydiler. Her iki Klis ve Nin bölgesi savaştan harap oldu ve Nin çevresindeki topraklar önceki sahiplerine geri dönmek zorunda kalırken, Klis çevresindeki bölge, Doğu Adriyatik kıyısındaki Venedik yönetimi için tamamen yeni bir paradigma oldu. Sınır müzakerelerinin kazandığı bölgedeki arsa devlet mülkiyeti ilan edildi ve Venedikli konulara kalıtsal bir mülk olarak verilecekti (sadece erkek sırasına göre). Kısmen Osmanlı miri ve serhad sisteminden etkilenen yepyeni bir yönetim sisteminin başlangıcıydı. Yazar, Klis çevresinde Yeni mülkiyet yönetimi sorununu analiz eder ve Split, Solin ve Klis'in önceden gönderilen sokak ağındaki etrafındaki sınır çizgilerini yeniden yapılandırır. Kanarya savaşından önce, Split ve Klis çevresindeki Venedik-Osmanlı sınırındaki hükümetlerin ve yerel nüfusun bir arada yaşama tarihine daha fazla önem verilmektedir.