ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-1945) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Girit ile ilgili Tezler
Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-1945) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 18:56

T.C.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
ULUSLAR ARASI İLİŞKİLER ANA BİLİM DALI










ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ
(1923-19445) İSKAN KANUNLARI






YÜKSEK LİSANS TEZİ






Hazırlayan Hayriye YÜKSEL












Tez Danışmanı
Prof. Dr. Türel YILMAZ






Ankara-2007

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 18:58

ÖNSÖZ



Yaşadığınız şehrin sokaklarına şöyle bir göz attığınızda göreceksiniz ki; gençlerin hemen hemen hepsi düşük bel pantolon ve Converse ayakkabılar giymekte, saç şekillerinde asimetrik kesimleri tercih etmekte ve IPOD/MP3 vasıtasıyla bol gürültülü müzikleri dinlemektedir. Aslında sayılan benzerlikleri sadece yaşanılan şehirle sınırlandırmak doğru değildir. Nitekim dünya genelindeki gençlerin durumu da aynıdır. Benzerliklerin bu kadar fazla olmasının nedenini tek bir kelimeyle açıklamak mümkün: Küreselleşme. Herkes, her meta aynı tornadan çıkacak, en doğruyu “büyük birader” bilecek ve mevcut süreci tersine çevirmeye hiç kimsenin gücü yetmeyecek.


Oysa insan içgüdüsel olarak kendini ortaya koyacak bir varlık arayışı içerisindedir. Diğerlerinden farkıyla kendini kanıtlamaya çalışmakta ve bu farklılıkla yeni birlikler oluşturmaktadır. Konun hem en güzel hem en basit örneği ise; “hemşericilik” anlayışı ile kurulan Ankaralılar, Gölbaşılılar ve Oğulbeyliler dernekleridir. Dolayısıyla küreselleşme hem bireyleri
aynılaştırmakta, hem de kendi varlıklarını kanıtlama çabası ile farklılıkları vurgulama arayışına iterek ayrıştırmaktadır.


“Küreselleşmenin ekonomik alanda yeni yeni oluşmaya başladığı, dolayısıyla kişilerin kimliklerinde etkisinin hissedilmediği, hatta insan haklarıyla birlikte ortaya çıkan bireyin bilinçlenmesinin dahi söz konusu olmadığı bir döneminde “ulus” nasıl ortaya çıkabilmiştir?” sorusu ile ise bu tezin yazım süreci başlamıştır.


Ulus inşasının, yönetici elitin müdahalesiyle gerçekleşmesi nedeniyle konu kapsamı tek parti dönemi ile sınırlandırılmış ve çalışmanın sadece bir yüksek lisans tezi olmasından dolayı ulus inşasında kullanılan diğer araçlar (eğitim süreçleri, tek dil ve tarih anlayışı oluşturulması…vb.) göz ardı edilerek “zorunlu göç” uzmanlaşma alanı olarak belirlenmiştir.
Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 18:59




İÇİNDEKİLER










ÖNSÖZ i



İÇİNDEKİLER ii



KISALTMALAR v



TABLOLAR vi





GİRİŞ 1





BİRİNCİ BÖLÜM


TÜRK-YUNAN ZORUNLU NÜFUS MÜBADELESİ





I. LAUSANNE BARIŞ KONFERANSI ÖNCESİ TÜRKİYE 17



II. LAUSANNE BARIŞ KONFERANSI ÖNCESİ YUNANİSTAN 21



III. LAUSANNE BARIŞ KONFERANSI’NDA MÜBADELE 23



IV. TÜRK VE YUNAN HALKLARININ MÜBADELESİNE İLİŞKİN

SÖZLEŞME VE PROTOKOL



29



V. LAUSANNE’DA VARILAN ANTLAŞMA SONRASI HUKUKİ

GELİŞMELER



32



VI. TÜRKİYE’DE MÜBADELE 36



A. Mübadele İmar ve İskan Vekaleti ve Mübadele İmar ve

İskan Kanunu



37



B. Mübadele Öncesinde Yapılan Hazırlıklar 39



C. Rumların Türkiye’den Ayrılışı 41



D. Türkiye’ye İlk Gelişler 43



VII. YUNANİSTAN’DA MÜBADELE



A. Mübadele Öncesi Yunanistan’da Gerçekleştirilen Hazırlıklar 56



B. Türklerin Yunanistan’dan Ayrılışı 59



C. Yunanistan’a İlk Gelişler ve Yerleşim 60

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 19:00

D. Yunanistan’da Ekonominin Gelişimi ve Mübadillerin Üreticiye Dönüştürülmesi 64





VIII. MÜBADELEDEN FARKLI BİR ÖRNEK: GİRİT VE KAPADOKYA MÜBADİLLERİ 65



IX. MÜBADELEYE İLİŞKİN GENEL SONUÇ 66



A. Demografik Yapı ve Yerleşim Açısından 66



B. Ekonomi Açısından 69



C. Siyasi etkiler acısından 71



D. Sosyo-Kültürel Etkiler Açısından 72





İKİNCİ BÖLÜM


İSYANLAR SONRASI KÜRTLERİN İSKANI





I. İSKAN AŞAMALARI 74



II. OSMANLI DEVLETİ DÖNEMİNDE KÜRTLER 75



A. Türk-Kürt İttifakının Başlangıcı 75



B. İlk Kürt İsyanları 82



C. İlk Kürt Örgütlenmeleri 83



III. MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE (1919-1922) KÜRTLER 85



A. Kürtler İle Uzlaşma 88



B. Milli Mücadele Döneminde Kürt İsyanları 89



IV. ANAYASAL METİNLERDE KÜRTLER: 1921 VE 1924

ANAYASALARI



89



V. TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (1923-1938) KÜRT

İSYANLARI



91



VI. KÜRT İSYANLARI SONRASI İZLENİLEN POLİTİKALAR 100



A. Raporlar ve Çözüm Önerileri 100



B. Kürt Sorunu Konusunda Umumi Müfettişlik Uygulaması 106



C. Kürt Sorunu Konusunda İskan Kanunu 107

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 19:02

VII. İSKAN KANUNU’NUN DEĞERLENDİRMESİ 116









SONUÇ 120









KAYNAKÇA 124





EKLER 130





ÖZET 164





ABSTRACT 166

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 19:03

KISALTMALAR













ABD : Amerika Birleşik Devletleri





a.g.e. :Adı geçen eser





a.g.m. : Adı geçen makale





bkz. : Bakınız





BM : Birleşmiş Milletler





CHF : Cumhuriyet Halk Fırkası





CHP : Cumhuriyet Halk Partisi





Der. : Derleyen





Haz. : Hazırlayan





MC : Milletler Cemiyeti





s. : Sayfa





ss. : Sayfa sayıları


Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 19:03

TABLOLAR




Tablo-1: 1923-1925 yılları itibariyle Türkiye’ye gelen göçmenler






7





Tablo-2: Mübadillerin yerleşim alanları 6





Tablo-3: 1923-1928 yılları arasında iller bazında yerleştirilen göçmen
miktarı


47-48





Tablo-4: Yunanistan’ın etnik nüfus dağılımı 68





Tablo-5: 1800’lü yıllar Kürt isyanları 82





Tablo-6: Osmanlı’da ilk Kürt örgütlenmeleri 84





Tablo-7: Türkiye’de Kürt isyanları 92

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 19:05

ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-

1945) İSKAN KANUNLARI




GİRİŞ



Her sosyal bilimci (ki pozitif bilimlerin aksine, bilim olmanın koşulu sayılan nesnel, genel geçer, ampirik verilere ya da kurallara sahip değildir) için tezi öncesinde zihinde bir soru ve sorunun da ötesinde bir cevap mevcuttur. İşte bu cevap aslında tezdir ve soru da cevabı kanıtlamaya yöneliktir.


“Ulus İnşasında Zorunlu Göç Unsuru: Tek Parti Dönemi (1923-1945) İskan Kanunları” isimli tez de yukarıdaki sosyal bilimci açmazına uygun olarak ortaya çıkmıştır. Buna göre zihinde var olan cevaplar;


1. Türkiye Cumhuriyeti’nin ulus-devlet olarak kurulmasında homojen

ulusun varlığı birincil koşuldur.


2. Cumhuriyet Halk Partisi (Tek Parti) döneminde uygulanan ulusu homojenleştirme çalışmalarında kullanılan araçlardan biri de “zorunlu göç” tür.


3. 1923-1945 yılları arasında zorunlu göç Rum asıllı ve Türk kültüründen olmayan Kürt asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına uygulanmıştır.


4. Zorunlu göçün, Rum ve Kürtlere uygulanmış olması her iki grubun birlikte ele alınması gerektiği anlamına gelmemelidir. Bunun birinci nedeni; Rum ve Türk ahalinin mübadelesinin, uluslararası ilişkileri ilgilendiren bir konu, Anadolu’da çıkan isyanlar sonrası Doğu’da bulunan Kürt nüfusun, ülkenin Batı bölgelerinde iskan ettirilmesinin ise ülke içi bir sorun olmasıdır.

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 19:05

İkinci neden ise; mübadele anlayışında, farklı olandan ebediyen kurtulmanın; Kürtlerin iskanında, iskanla birlikte ıslaha da dönüşmesidir.


5. Farklı gibi görünen iki iskan örneğinin ortak noktaları; uygulanan göçün zorunlu olması, göç öncesinde yapılan planlamaların yetersizliği, düzensizliği ve savaş\isyanlar sonrası Rum ve Kürtlerin ulusal varlığı açısından sakıncalı unsurlar olarak görülmeleridir.


Sayılanlara uygun olarak tez, “Türk-Yunan Ahali Mübadelesi” ve “İsyanlar Sonrası Kürtlerin İskanı” isimli iki ana başlık adı altında incelenmiş, incelemeler Tek Parti dönemi ile sınırlandırılarak iskanların ulus inşasında kullanılan doğru/faydalı bir araç olup olmadığı irdelenmiştir.


Tez için belirlenen zaman aralığı, Tek Parti iktidarının 1950 yılında sona ermiş olmasına rağmen, 1923-1945 yılları arasıdır. Bu sınırlama ile ilk çok partili seçimler (1946) öncesinde meydana gelen politika değişiklikleri tez kapsamı dışında tutulmaya çalışılmıştır.


Tez konusu içerisine “zorunlu göç” unsuru taşımamalarından ötürü

Anadolu’ya Balkanlardan özellikle Bulgaristan ve Yugoslavya’dan

gerçekleşen göç hareketleri ile Kafkasya’dan gerçekleşen Çerkez-Çeçen göçleri dahil edilmemiştir. Nitekim bu göçler, devletlerin değil her göç gibi koşulların zorlaması ile meydana gelmiş ve geri dönüşü mümkün göç hadiseleri olarak değerlendirilmiştir.


Tez kapsamının ne olduğu ya da okuyucunun ne anlatılmak istendiğini anlamasının ilk koşulu neyin anlatılmayacağının önceden bilinmesidir. Bu kapsamda tanımlanması gereken ilk kavramlar ulus-devlet ve tek parti döneminde uygulanan politikaların amacı olarak görülen ulus inşasıdır.

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ULUS İNŞASINDA ZORUNLU GÖÇ UNSURU: TEK PARTİ DÖNEMİ (1923-19445) İSKAN KANUNLARI Hayriye YÜKSEL

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 08 Ara 2019, 19:06

Ulus-devletler ortaya çıkışları dikkate alındığında üç tür

sınıflandırmaya tabi tutulmaktadır. Bunlar: Avrupa ve Avrupa yakın çevresi merkezli ulus-devletler, Amerika kıtasında yerli halkın ortadan kaldırılması ve yerine göçmen bir nüfusun getirilmesi ile oluşan ulus-devletler ve 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra sömürgecilikten sıyrılma olarak ortaya çıkan ulus- devletlerdir.1


Ulus-devlet kurumsallaşmış siyasi iktidarın belli bir tarihsel aşamada büründüğü yapısal bir biçim; ulus bu yapılanmanın meşruiyet kaynağı olan kurgu; ulusçuluk da, bu meşruiyet kaynağını tek geçerli değer olarak kabul etmeyi hedefleyen bir siyasi akımdır.2


Ulus-devlet içerisinde, ulus ve devletin tüm unsurları ile birlikte mükemmel bir türdeşliğe sahip olduğu kabul edilir. Ancak bu ulus devlette ne başlangıçta ne de sonrasında tam olarak sağlanabilmiş değildir ve devlet, bunu sağlamak için uluslaştırma araçlarına sürekli olarak başvurmaktadır.3


Uluslaştırma yani ulus inşa etme aşamalarında, devletin yararlandığı öğeler, ulusun içsel (din, dil, soy-kültür-tarih birliği) ve dışsal (düşman imajı) unsurlarıdır.4


Hem Osmanlı devletinin halefi olması hem de yeni devleti kuran elit

kesimin köklü bir devlet geleneğinden gelmesi göz önünde

bulundurulduğunda Türkiye Cumhuriyeti için devlet inşasının, ulus inşasından daha önce gerçekleştiği tespitinde bulunmak yanlış olmasa gerektir. Devlet inşasında rol oynayan elit kesim ulus inşasında da etkili olmuş ve Hroch’un, ulusal hareketlerin üç aşamadan oluştuğu tezini destekler bir konumda yer almıştır. Bu ulusal hareketlerden ilki; entelektüel seçkinlerin, bir halk grubunun dilsel, kültürel, toplumsal ve tarihsel niteliklerini araştırması, ikincisi;


1 Ozan Erözden, Ulus-Devlet, Ankara, Dost Kitabevi, 1997, ss. 8-9.
2 Erözden, a.g.e., s.47
3 Erözden, a.g.e., s.10
4 Erözden, a.g.e., s.106
Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Cevapla

Kimler çevrimiçi

Bu forumu görüntüleyen kullanıcılar: Hiç bir kayıtlı kullanıcı yok ve 6 misafir