CUMHURİYET DÖNEMİNİN İLK GÖÇÜ: TÜRK- YUNAN NÜFUS MÜBADELESİ

[eyuphuseyin]

BELGE 25.png (198.12 KiB) 2933 kere görüntülendi

[eyuphuseyin]

BELGE 27.png (218.64 KiB) 2933 kere görüntülendi

[eyuphuseyin]

BELGE 28.png (221.87 KiB) 2932 kere görüntülendi

[eyuphuseyin]

BELGE 29.png (184.17 KiB) 2932 kere görüntülendi

[eyuphuseyin]

BELGE 30.png (47.46 KiB) 2932 kere görüntülendi

[eyuphuseyin]

BELGE 31.png (236.41 KiB) 2932 kere görüntülendi

[eyuphuseyin]

BELGE 32.png (253.43 KiB) 2932 kere görüntülendi

[eyuphuseyin]

Rum ve Türk Ahalinin Mübadele Vazifesiyle Mükellef Muhtelit Komisyon


YUNAN VE TÜRK HALKININ MÜBADELESİNE DAİR MUKAVELENAME
30 KANUN-İ SANİ 1923 TARİHİNDE LOZAN’DA İMZA OLUNMUŞTUR

Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Yunan Hükümet-i Kraliyesi atideki

mevaddı (aşağıdaki maddeleri) kararlaştırmıştır.

MADDE : 1

Türk topraklarında yerleşmiş Rum Ortodoks dininden Türk uyruklarıyla, Yunan topraklarında yerleşmiş Müslüman dininden Yunan uyruklarının, 1 Mayıs 1923 tarihinden başlayarak, zorunlu mübadelesine (Exchange obligatoire) girişilecektir.

Bu kimselerden hiç biri, Türk hükümetinin izni olmadıkça Türkiye’ye ya da

Yunan Hükümetinin izni olmadıkça Yunanistan’a dönerek orada yerleşmeyecektir.

MADDE : 2

Birinci Maddede öngörülen mübadele:

a. İstanbul’da oturan Rumları (İstanbul’un Rum ahalisini);

b. Batı Trakya’da oturan Müslümanları (Batı Trakya’nın Müslüman

ahalisini) kapsamayacaktır.

MADDE : 3

Karşılıklı olarak, Rum ve Türk nüfusu mübadele edilecek olan toprakları 18 Ekim 1912 tarihinden sonra bırakıp gitmiş olan Rumlar ve Müslümanlar, 1 inci Maddede öngörülen mübadelenin kapsamına girer sayılacaktır.

İşbu Sözleşmede kullanılan “göçmenler” (emigrants) terimi, 18 Ekim 1912 tarihinden sonra göç etmesi gereken ya da göç etmiş bulunan bütün gerçek ya da tüzel kişileri kapsamaktadır.

[eyuphuseyin]

MADDE : 4

Aileleri Türk ülkesini daha önce bırakıp gitmiş olup da kendileri Türkiye’de alıkonulmuş bulunan Rum halkından vücutça sağlam erkekler, işbu Sözleşme uyarınca, Yunanistan’a gönderilecek ilk kafileyi meydana getireceklerdir.



MADDE : 5

İşbu Sözleşmenin 9 uncu ve 10 uncu maddesindeki çekinceler (ihtirazi kayıtlar) saklı kalmak üzere, işbu Sözleşme uyarınca yapılacak mübadele yüzünden, Türkiye’deki Rumların ya da Yunanistan’daki Müslümanların mülkiyet haklarına ve alacaklarına hiçbir zarar verdirilmiyecektir.

MADDE : 6

Mübadele edilecek halklara mensup bir kimsenin gidişine, herhangi bir nedenle olursa olsun, hiçbir engel çıkartılmayacaktır. Bir göçmenin, kesinleşmiş bir hapis cezası bulunduğu, ya da henüz kesinleşmemiş bir cezaya çarptırıldığı, ya da kendisine karşı ceza soruşturması yürütüldüğü durumlarda, söz konusu olan göçmen, cezasını çekmek ya da yargılanmak üzere, kendisine karşı kovuşturmada bulunan ülkenin makamlarınca, gideceği ülkenin makamlarına teslim edilecektir.

MADDE : 7

Göçmenler, bırakıp gidecekleri ülkenin uyrukluğunu yitirecekler e varış ülkesinin topraklarına ayak bastıkları anda, bu ülkenin uyrukluğunu edinmiş sayılacaklardır.

İki ülkeden birini ya da ötekini daha önce bırakıp gitmiş olan ve henüz yeni bir uyrukluk edinmemiş bulunan göçmenler, bu yeni uyrukluğu, İşbu Sözleşmenin imzası tarihinde edinmiş olacaklardır.




MADDE : 8

Göçmenler, her çeşit taşınır mallarını yanlarında götürmekte ya da bunları taşıttırmakta serbest olacaklar v bu yüzden kendilerinden çıkış ya da giriş yada başka herhangi bir vergi alınmayacaktır.

[eyuphuseyin]

Bunun gibi, İşbu Sözleşme uyarınca, bağıtlı devletlerden birinin ülkesini bırakıp gidecek her topluluk (cemaat, communaute) üyesinin (camiler, tekkeler, medreseler, kiliseler, manastırlar, okullar, hastaneler, ortaklıklar, dernekler, tüzel kişiler ya da ne çeşit olursa olsun başka tesisler personelini kapsamak üzere) kendi topluluklarına ait taşınır malları yanlarında serbestçe götürmek ya da taşıtmak hakkı olacaktır.

11 inci maddede öngörülen Karma Komisyonların tavsiyesi üzerine, her iki ülke

makamlarınca, taşıma işlerinde en geniş kolaylıklar sağlanacaktır.

Taşınır malların tümünü ya da bir kısmını yanlarında götüremeyecek olan göçmenler, bunları, oldukları yerde bırakabileceklerdir. Bu durumda, yerel makamlar, bırakılan taşınır malların dökümünü (envanterini) ve değerini, ilgili göçmenin gözleri önünde saptamakla görevli olacaktır. Göçmenin bırakacağı taşınır malların çizelgesini ve değerini gösteren tutanaklar dört nüsha olarak düzenlenecek ve bunlardan biri yerel makamlarca saklanacak, ikincisi, 9 uncu maddede öngörülen tasfiye işlemine esas alınmak üzere 11 inci maddede öngörülen Karma Komisyona sunulacak, üçüncü göç edilecek ülkenin Hükümetine, dördüncüsü de göçmene verilecektir.

MADDE : 9

8 inci maddede öngörülen göçmenlerin ve toplulukların kent ve köylerdeki taşınmaz mallarıyla, bu göçmenlerin ya da toplulukların bırakmış oldukları taşınır mallar, 11 inci maddede öngörülen Karma Komisyonca, aşağıdaki hükümler uyarınca tasfiye edilecektir.

Zorunlu mübadele uygulanacak bölgelerde bulunan ve mübadele

uygulanmıyacak bir bölgede yerleşmiş toplulukların din yada hayır kurumlarına ait olan mallar da, aynı şartlar içinde, tasfiye edilecektir.

MADDE : 10

Bağıtlı Tarafların ülkelerini daha önceden bırakıp gitmiş olan ve işbu Sözleşmenin 3 üncü maddesi uyarınca nüfus (halkların) mübadelesinin kapsamına girer sayılan kimselere ait taşınır ya da taşınmaz malların tasfiyesi, 9 uncu madde uyarınca, Türkiye ile Yunanistan’da 18 Ekim 1912 tarihinden bu yana yürürlüğe konmuş kanunlarla her çeşit yönetmeliklere (tüzüklere) göre ya da başka herhangi bir zoralım (müsadere), zorunlu satış, vb. gibi işbu mallar üzerindeki mülkiyet hakkını herhangi bir yoldan kısıtlayıcı nitelikte hiçbir tedbire konu olmaksızın yürütülecektir. İşbu madde ile