ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Girit ile ilgili Tezler
Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:26






T.C.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

KAMU YÖNETİMİ VE SİYASET BİLİMİ (SİYASET BİLİMİ)

ANABİLİM DALI















ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA











Yüksek Lisans Tezi








Lâle ÇEVİKER













Ankara-2009




1

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:27

T.C.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

KAMU YÖNETİMİ VE SİYASET BİLİMİ (SİYASET BİLİMİ)

ANABİLİM DALI













ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA







Yüksek Lisans Tezi





Lâle Çeviker





Tez Danışmanı

Doç. Dr. Aykut ÇELEBİ













Ankara-2009
Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:27

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE




Bu belge ile, bu tezdeki bütün bilgilerin akademik kurallara ve etik davranış ilkelerine uygun olarak toplanıp sunulduğunu beyan ederim. Bu kural ve ilkelerin gereği olarak, çalışmada bana ait olmayan tüm veri, düşünce ve sonuçları andığımı ve kaynağını gösterdiğimi ayrıca beyan ederim.(……/……/200…)





Tezi Hazırlayan Öğrencinin

Adı ve Soyadı







………………………………………




İmzası







4
Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:28

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ ......................................................................................................................8




BİRİNCİ BÖLÜM

BELLEK




I. Bellek ve Anımsama ........................................................................................13

A.Eski Yunan’da “Akılda Tutma” ve Platon’un “Anımsama Teorisi” ….16

B. Bireyden Grup Üyeliğine: “Member- Remember- Remembrance”...........20

C. Toplumsal Hafızanın Korunma ve Taşınma Pratikleri............................23

1. Anma Törenleri ve Bedensel Pratikler............................................24

a. Anma Törenleri ..........................................................................24

b. Kültürel Bellek ...........................................................................26

2. Bedensel Pratikler .............................................................................28




II. Toplumsal Hafıza ve Geçmişle Hesaplaşma- Geçmiş Politikası ................30 III. Hafıza Mekânları...........................................................................................35
A. Ulus-devlet ve “Siyasal” Hafıza ..................................................................38

IV. Tarih ve Hafıza ..............................................................................................43

A. Değişim Olasılığı Ekseninde “Toplumsal Bellek” ve “Tarih” ................43

1.Tarihin yeniden kurulması................................................................43

B. Tarih Yazımı ve “Abidevi Tarih”..............................................................45








5
Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:28

İKİNCİ BÖLÜM




ŞİDDET

I. Şiddet Türleri....................................................................................................52

II. Şiddetin Kökenleri ..........................................................................................57

A.İçgüdücü Kuram ...........................................................................................57

B. Toplumsal Yaklaşım Kuramı ......................................................................58

C. Uyulmayıcı Kuram.......................................................................................60




ÜÇÜNCÜ BÖLÜM




BELLEKTEKİ İZLER: “21 MAYIS 1864 ÇERKES SÜRGÜNÜ VE 1922

TÜRK YUNAN ZORUNLU NÜFUS MÜBADELESİ”

I. Ulus-devlet ve Göç ............................................................................................69

II. 21 Mayıs 1864 Çerkes Sürgünü .....................................................................73

A. Çerkes Sürgünü: Diasporada Geçen 145 Yıl ve Soykırım .......................74

1. Soykırım .............................................................................................74

2. Sürgün ................................................................................................75

3. Diaspora .............................................................................................77

B. Kara Suyun İki Yanı: Anavatana Dönüş .................................................81

C. Diasporada Çerkes Kalmak ........................................................................84 II. Türk Yunan Nüfus Mübadelesi .....................................................................91
A. Resmi Tarihyazımı ve Mübadele: “Zafer” mi “Felâket” mi?..................91





6
Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:29

1. Mübadele............................................................................................95

2. Resmi Tarih Yazımında Mübadele..................................................96

B. Mübadil Kimliği: “Evdeki Yabancılar” .....................................................98

C. Giritli olmak: Girit’i hatırlamak ..............................................................100

D. “Rebetiko: İki Şehrin Müziği” ..................................................................103 SONUÇ................................................................................................................106 ÖZET...................................................................................................................110 ABSTRACT ........................................................................................................112 KAYNAKÇA ......................................................................................................114













































7
Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:30

GİRİŞ




“İnsan unutmayı bir türlü öğrenemeyip de hep geçmişe bağlı kaldığı için
şaşar durur kendine de: istediği kadar ileri ve çabuk yürüsün, zinciri ile birlikte
yürür, hızla akıp geçen olaylara bağlıdır gene de”


Her insanın bir geçmişi olduğu gibi, bu insanlardan oluşan toplulukların da bir geçmişi vardır. Toplumsal hafızanın topluluk üyeleri tarafından bedensel pratiklere dökülerek kuşaktan kuşağa aktarılmasına çalışılır. Geçmişin imgeleri ritüel denebilecek bedensel pratiklerle ve anma törenleriyle bugüne taşınır. Hafızada yer alan, ritüele konu olan anlatı tarihsel bir olaydır. Tarihin kendisi olan toplumsal hafıza, gündelik hayat pratiklerine sirayet ederek, kimliğin kendini yeniden üretmesine yardımcı olur. Toplumsal hafızayı gündelik hayata taşıyan ise topluluk üyeleri, yani bireylerdir. İnsanın deneyimleri, geçmiş hakkındaki bilgisi üzerinde temellenir. Kültürü yeniden üreten ve koruyan hatırlama, topluluğun geleneklerinde yer etmiş kültürel bir eylemdir. Ancak burada geçmiş hatırlanırken, nasıl hatırlandığı kadar nelerin hatırlandığı da önem kazanmaktadır. Zira hatırlananlar, bugünü açıklamaya yönelik tarihsel olaylardır.


Hatırlamaya yönelik bu direnç karşısında devlet, kimliğin besleyici unsuru olan bu pratiklerin uygulanmasını engellemeye çalışarak, kültürel kimliği bastırma yoluna gider. Toplumsal hafıza üzerinde iktidar kurmayı dener. Topluluk tarafından bugünün açıklaması olan tarihsel olay, devlet için bugünü meşrulaştırmanın aracıdır. Bu şekilde araçsallaştırılan tarih, ulusal kimliğin oluşturulmasında en etkili yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle ulusal kimliğin oluşturulmasında tarih yazımı, devletin geçmişle kurduğu ilişki paralelinde “üzerinde oynanmış” bir tarihi



8

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:31

kaleme alır. Devlet, yeniden kurduğu tarih aracılığıyla toplumsal hafıza üzerine etki eder. Topluluklar bellek kaybına uğratılarak, bir tabula rasa oluşturulmaya çalışılır. Böylece, devlet ideolojisine uygun yeni bir kimlik inşa edilebilecektir.


Bu çerçevede, “Şiddet ve Toplumsal Hafıza” başlıklı bu tez çalışmasının temelini toplumsal hafıza oluşturmaktadır. Göç olgusu sadece örnek olaylar çerçevesinde bu çalışmaya dahil edilmiş, bunun dışında göç olgusuna özel olarak yer verilmemiştir. Çünkü bu çalışma için asıl önemli olan, farklı siyasal nedenlerle aynı coğrafyaya zorunu olarak göç eden halkların toplumsal belleklerinin nasıl etkilendiği ve hangi pratiklerle nasıl korunduğudur. Şiddet konusu, çok geniş kapsamlı bir konu olmakla birlikte, bu çalışmada devletin “şiddet tekeli” dâhilinde ele alınmıştır. Şiddet, toplumsal hafızanın hatırlamasına ket vurmaya çalıştığı ölçüde bu çalışmanın konusudur. Şiddet konusu sadece meşru zor kullanımı açısından ele alınmıştır. Çünkü meşru zor kullanımı, toplumsal hafızanın kudretine karşı bir reaksiyondur. Bunun dışında diğer şiddet alanlarına değinilmemiştir. Bu tez çalışmasında, devlet eliyle uygulanan şiddetin, toplumsal hafızayı bastırmaya yeterli olup olamadığı incelenecektir.


Tez üç temel başlık altında ele alınmıştır. Bunlardan ilki, tezin belkemiğini oluşturması açısından önemli olan toplumsal hafıza konusudur. Bu bölümde toplumsal hafızanın temeli olan anımsamanın ne olduğu açıklanmış, kültürel kimliğin kurucu unsuru olarak toplumsal hafızanın korunma ve taşınma pratiklerine yer verilmiştir.







9

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:32

İkinci bölümde devletin şiddet tekeli, toplumsal hafızanın korunması karşısındaki en büyük engellerden biri olarak ele alınmıştır. Devlet şiddeti dışında, aile içi şiddet, kadına yönelik şiddet, terör, gündelik hayatta karşılaştığımız şiddet örneklerine yer verilmemiştir. Şiddetin toplumsal hafıza üzerindeki etkileri, modern devletin iktidarı çerçevesinde incelenmiştir. Devletin toplumsal hafıza üzerinde iktidar kurmaya ve hafızayı şekillendirmeye yönelik olarak “resmi tarih yazımı”nı araçsallaştırması konu edilmiştir. Devlet ve iktidar ilişkisi incelenirken, devletin uyguladığı diğer kontrol mekanizmaları olan kuvvet ve zor kullanma kavramlarına da değinilmiştir.


Tezin son bölümünde, ilk iki bölümde anlatılan toplumsal hafıza ve iktidar ilişkisinin nasıl vücut bulduğunu göstermesi açısından önemli iki tarihsel olayın karşılaştırmalı olarak incelenmesine ayrılmıştır. Geçmişle ilişki kurma yollarından biri olarak şiddetin bellek üzerindeki “değiştirici”, “dönüştürücü” etkisini daha iyi anlayabilmek ve şiddetin bellekte bıraktığı travmatik izlerin nasıl “somutlaştığını”, “cisimleştiğini” görebilmek için bu bölümde iki örnek olay incelenmiştir. 21 Mayıs 1864 Çerkes Sürgünü ve 1922 Türk Yunan Nüfus Mübadelesi toplumsal hafızalarına sahip çıkan iki farklı topluluğun “var olma” mücadelesini sergilemesi ve toplumsal hafızanın taşınma ve korunma pratikleri konusunda açıklayıcı olması bakımından önemli tarihsel gelişmelerdir.















10

Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Kullanıcı avatarı
eyuphuseyin
Site Admin
Mesajlar: 6926
Kayıt: 05 Haz 2019, 22:41
Konum: İstanbul
Teşekkür etti: 1098 kez
Teşekkür edildi: 27 kez
İletişim:

Re: ŞİDDET VE TOPLUMSAL HAFIZA Lâle ÇEVİKER

Mesaj gönderen eyuphuseyin » 05 Ara 2019, 21:33


BİRİNCİ BÖLÜM




BELLEK







“Hafıza-i beşer nisyan ile malûldür”




‘İnsan hafızasının sakatlığı, unutmasıdır’ anlamına gelen Osmanlıca deyim, ‘malûl’ kelimesiyle insan hafızasına dair bir sakatlığı vurguluyor olsa da, aslında insan hafızasının sahip olduğu özelliklerden ‘unutma’yı barındırmaktadır diyebiliriz. İnsanoğlunun acıların tehdidiyle sürekli karşı karşıya olan, acıya dokunan yaşamında Montaigne’in söylediği gibi acıya en büyük kötülüğü yapabilmenin yolu belki de acıyı unutmaktır. Unutmanın ne olduğuna, hangi koşullarda gerçekleştiğine şimdi girmek pek doğru değil belki ama en azından burada unutmayı, tam anlamıyla bir silme olarak değil, hatırlamamaya yönelik bir bilinç hali olarak kullandığımı belirtmem gerekir.


Unutmakla sakatlanmış, bir başka deyişle unutmakla kendisine bir savunma mekanizması geliştirmiş olan hafıza, neyin neden unutulduğunun yanı sıra, neyin nasıl hatırlandığını da belirler. Malûl kelimesinin sözlük anlamına baktığımızda; sakatlık ikinci anlam olarak veriliyor, birinci anlamı olan hastalık kelimesini ise kullanmıyorum. Çünkü hastalık; sakatlıktan farklı olarak mikrobik ve dışarıdan gelen bir duruma işaret etmenin yanı sıra, Türk Dil Kurumu’nun tanımına göre de




11
Ma ida thelis na su ğo,oste va zis çe nase
Se hrisoprasina dendra,na thetis na kimase.

Sana ne dememi istersin,yaşayıp var olman için
Altın yeşili ağaçların altında,yatıp uyuman için

Cevapla

Kimler çevrimiçi

Bu forumu görüntüleyen kullanıcılar: Hiç bir kayıtlı kullanıcı yok ve 7 misafir